– To jest ogromna atrakcja turystyczna Blizanowa. Na terenie naszej, jednej z największych gmin wiejskich w Wielkopolsce, znajdują się cztery kościoły. Ten jest najstarszy – mówi Sławomir Musioł, wójt gminy Blizanów. – Tu wyglądało zupełnie inaczej, ściany były pomalowane farbą olejną, to wszystko było zakryte. Nie tylko ściany, ale także ołtarze – dodaje.
Kościół liczy sobie blisko 500 lat i jest to, jak każdy kościół, obiekt użytkowy. Podlegał wielu przebudowom i remontom w trakcie tych lat. Dekoracje wnętrz jaki i dekoracja elementów ruchomych, podlegała pewnym zniszczeniom naturalnym w czasie tych pięciu wieków. – Warstwy przemalowań, które znalazły się na ścianach jak i na obiektach ruchomych, to był efekt działań oddalonych od siebie o kilkadziesiąt, nieraz nawet o kilkaset lat – przekonuje Bartosz Sobolewski, konserwator wyposażenia ruchomego.
Kilkanaście lat temu rozpoczął się remont kościoła. – Wszystko zaczęło się od podwaliny, następnie wieża kościoła, konstrukcja dachowa, dach i myślałem, że na tym się to zakończy – mówił kilka lat temu św. pamięci ks. Tomasz Strzelecki, proboszcz parafii pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Blizanowie. – Udało się jednak pozyskać środki na odnowienie obiektów ruchomych i w drugim etapie udało się odsłonić tą piękną wiekową polichromię – dodał.
Nikt nie wiedział o odkrytych kryptach
Podczas prowadzonych w 2013 roku wykopalisk archeologicznych prowadzonych przez Leszka Ziąbkę udało się odnaleźć sześć krypt o istnieniu których nikt nie wiedział. – Były to krypty o długości około jednego metra i wysokości około 80 centymetrów. Prawdopodobnie pochodzą z wieku XVIII-tego. Nie wiemy kto jest w nich pochowany, gdyż nie udało się do nich wówczas wejść. Ta część tajemnicy kościoła wciąż jest do odkrycia – mówi Leszek Ziąbka, archeolog.
Zapiski historyczne wskazują, że pierwszy wybudowany w tym miejscu kościół pochodził w XIII wieku. Archeologowie odnaleźli w okolicach kościoła różnego naczynia, które datowano na ten właśnie czas. W trakcie prac odnaleziono również kilkanaście nowożytnych monet, które datowane są w przedziale od XVI wieku do pierwszej połowy wieku XX-tego. Na szczególną uwagę zasługuje szeląg Króla Stefana Batorego.
Kaplica św. Tekli i utracona polichromia
Pierwotnie kościół ten składał się z prezbiterium i nawy głównej. Potem od strony północnej dobudowano kaplicę św. Tekli oraz wejście, które połączone jest z wieżą. – W trakcie prac konserwatorskich staraliśmy się odtworzyć jak najdokładniej kolorystykę malowideł – mówi dr. Magdalena Kwiatkowska, konserwator malowideł ściennych. – Staraliśmy się uchwycić to w jaki sposób malowidła zostały wykonane pierwotnie, a uzupełnienia wykonywaliśmy przez punktowanie, tak by dopasować się do słojów drewna – dodaje. Okazało się, że malowidła powstały w tym samym czasie co kościół. Badania pokazały, że w połowie XVII wieku, gdy do kościoła dobudowano kaplicę św. Tekli, usunięto część desek z malowidłami. Przepadły one bezpowrotnie.
Jedną z ciekawostek tego kościoła jest papierowy ołtarz ścienny. Był on przyklejony bezpośrednio do ścian nawy wschodniej i przez lata przysłonięty przez późniejszy, wolnostojący ołtarz boczny – mówi Agnieszka Marecka, konserwatorka papierowego ołtarza. – Do czasów konserwacji zachowało się zaledwie 30 procent tego wyjątkowego zabytku. Ołtarz przedstawiał ukrzyżowanie Chrystusa w otoczeniu Matki Boskiej i św. Jana, oraz aniołów zbierających do naczyń krew spływającą z ran Jezusa. Ołtarz papierowy datowany jest na okres pomiędzy XVI a XVII wiekiem.W pochodzącym z 1532 roku kościele nie zachowały się żadne obiekty ruchome z okresu budowy. Większość rzeczy znajdujących się we wnętrzu pochodzi w XVIII wieku. Tak właśnie jest w przypadku drewnianego ołtarza głównego, który także po przeprowadzeniu konserwacji odzyskał swój blask. Z początku XVII wieku pochodzi ambona. – Jest ona ciekawa, iż jest to jeden ze starszych obiektów w tym kościele. Udało się odnaleźć dwie warstwy polichromii. Pierwsza z nich wykonana w XVII wieku nawiązuje stylistycznie do malowideł pokrywających ściany świątyni.
